سيستمهاي مکانيزه تعميرات و نگهداري (CMMS) قسمت دوم
انتخاب سيستم CMMS مناسب
سازمانها بنا بر ويژگيهاي سازماني خود از فرآيندها، روشها و برنامههايي استفاده ميكنند كه در شرايط مختلف شكل ميپذيرند. در اين راستا تجهيزات و ماشين آلات به عنوان يك ركن اساسي در تکنولوژي هايي هستند که سازمانها در فرآيندهاي عملياتي خود از آنها استفاده مي کنند. فرآيند توليد نقشي تعيين كننده در انتخاب تجهيزات داشته و بعنوان يكي از فاكتورهاي مهم تلقي ميشود. تجهيزات در شرايط مختلف اعم از عادي و بحران بايد با اطميناني بالا در دسترس قرار داشته و ثمربخشي مورد انتظار را ارائه نمايند.
نگهداري و تعميرات در تجهيزات پيچيده و در سازمان هاي مختلف اشکال متفاوتي به خود مي گيرد و بايد بر اساس ويژگيهاي مورد نياز سازمان و فرآیند با توجه به خصوصيات و ويگيهاي مختلف مورد انتظار انتخاب شود. تعدادي از ويژگيهاي مهم سازمانها,فرآيندها و تجهيزات عبارتند از :
- توان توليد سازمان : توان توليد و به عبارتي قابليت عمليات سازمان ها عبارت است از توان سازمان در اجراي مأموريت هاي محوله (اعم از توليد محصول و ارائه خدمات هم از لحاظ کيفيت و هم کميت) ميباشد. توان توليد از جمله پارامترهايي است كه در انتخاب سيستم CMMS مورد توجه قرار مي گيرد. عوامل اساسي كه تعيين کننده توان توليد هستند عبارتند از:
- عوامل انساني
- تجهيزات
- روش ها
- عوامل پشتيباني
- عوامل انساني
توان توليد تا حدودي بر اساس نوع تجهيزات انتخاب شده و صحت و سلامت آنها تعيين مي شود و لذا تعميرات و نگهداري اهميتي ويژه در رساندن سازمان به توان توليدي مورد انتظار خود بازي مي کند. اكثر سازمان ها براي ارائه سرويس هاي مناسب خدماتي، توليدي و عملياتي متناسب با نوع مأموريتي كه براي آنها ترسيم گرديده است به استفاده از تجهيزات مناسب ملزم خواهند بود تا حدي كه خروج تجهيزات از ليست امكانات سازمان، به معني توقف در اجراي مأموريت ها تلقي شده و حداقل اينكه در استراتژي عملياتي سازمان نياز به انجام تغييراتي بعضا بصورت زيربنايي را الزامي مينمايد. توفيق در اجراي مأموريتهاي وابسته به تجهيزات نيز به درجه اطمينان و قابليت دسترسي آنها مرتبط بوده به نوعي كه رابطه تنگاتنگي ميان توفيق سازمان در اجراي مأموريت هاي عملياتي و اثربخشي تجهيزات ترسيم ميگردد لذا پنجره ورود به مباحث بعدي را از اين ديدگاه باز ميكنيم كه سازمان مجاب به استفاده از تجهيزات، ملزم به انجام فرآيندها و فعاليت هايي براي آماده به كار نگهداشتن تجهيز بعنوان رويكردي اساسي درسازمان بوده و رويكرد مزبور را تحت يك سيستم منسجم و كارآمد عملياتي، مديريت ميكند.
- اثربخشي تجهيزات و عوامل موثر برآن: درجه اثربخشي تجهيزات به عوامل چندگانهاي وابسته بوده كه بصورت ذيل عنوان ميشوند؛
- قابليت اطمينان : سرويسدهي يا عمليات مورد انتظار را هنگام بهرهبرداري برآورده نمايند و به كيفيت و صحت عمليات، اطمينان بالايي وجود داشته باشد
- قابليت دسترسي : هر زمان كه لازم باشد در اختيار و در دسترس باشند
- قابليت بهرهبرداري (اپراتوري) : اين قابليت نيز خود به عامل" انگيزه" و عامل مهم" آموزش" وابسته است كه به دليل جلوگيري از اطاله بحث در اين مقوله به آن پرداخته نميشود
- قابليت تعمير و پشتيباني تعمير : هنگام خرابي در كوتاه ترين زمان ممكن تعمير و مجددا به عمليات بازگردانده شود
- قابليت اطمينان : سرويسدهي يا عمليات مورد انتظار را هنگام بهرهبرداري برآورده نمايند و به كيفيت و صحت عمليات، اطمينان بالايي وجود داشته باشد
افزايش توان توليد به افزايش اثربخشي تجهيزات و اين افزايش خود نيز به ويژگي پارامترهاي فوق بستگي دارد. در همين راستا و با نگاهي عملي ميتوان انتظاراتي كه از تجهيزات عملياتي وجود دارد را بطور خلاصه در داشتن قابليت ها بالا و هزينه هاي پائين دستيابي به اين قابليت ها عنوان نمود. حصول انتظارات فوق با رعايت موارد ذيل امكانپذير ميگردد:
- توجه ويژه به نگهداري قبل از خرابي
- تعمير در كمترين زمان ممكن
- تعمير در زمان بيكاري يا غير عملياتي تجهيزات
- كاهش زمان انتظار در صف تعمير
- انجام كيفي فعاليتهاي نگهداري و تعمير
- دقت در طراحي و ساخت تجهيز و يا خريد تجهيزات كيفي
- بهرهبرداري صحيح از تجهيز
- شناسايي زمان هاي وقوع خرابي
- بازرسي فني در موقع مناسب
- استفاده به جا و به موقع از امكانات و منابع مورد نياز نگهداري و تعميرات
- برآورد صحيح نياز به منابع نگهداري و تعميرات
- برنامه ريزي صحيح انجام نگهداري و تعميرات
- استفاده از پرسنل ورزيده و با مهارت و انگيزه لازم
- تدوين صحيح استراتژي ها و اهداف
رعايت موارد فوق و حصول انتظارات ياد شده در يك فراگرد سيستمي با تمامي ويژگيهاي يك سيستم نگهداري و تعميرات جامع بنحويكه تمامي عوامل مؤثر در آن در تمامي طول عمر تجهيز ايفاي نقش نمايند شدني است كه طبعا از مدلي خاص نشأت خواهد گرفت.
ويژگيهاي ذيل را درچنين مدلي مي توان مرور نمود:
- ويژگي تجهيزاتي كه در پروسه مزبور نگهداري و تعمير ميشوند.
- ويژگي سازماني كه حسب ساختار مشخص با سطوح متعدد داراي عرض و طولي كه حسب موقعيت هاي مختلف بطور منعطف و متغير شكل ميپذيرند كه در واحدهاي بكارگيرنده تجهيزات، ردههاي پشتيبان و صف و ستاد ايفاي نقش ميكنند.
- ويژگي فرآيندها، دستورالعمل ها و روشهايي كه ابتدا، انتها، طول و چگونگي انجام عملياتي خاص را ترسيم ميكنند و تحت محدوديت ها و شرايط مختلف سازماني از موقعيت هاي زماني ومكاني، شرايط عادي و بحران نيز تأثير ميپذيرند.
- چگونگي شرايط و موقعيت ها و حالاتي كه بر فرآيندها، روش ها، ساختار و سازمان و ساير موارد مقتضي اثر ميگذارند.
- ويژگي ارتباطات و تعاملات در سازمانها برحسب سطوح سازماني درحوزه نت و سازمانهاي پشتيباني در صف و ستاد.
- ويژگيها و محدوديتهاي منابع در دسترس و يا قابل حصول كه جهت انجام نگهداري و تعميرات مورد استفاده قرار ميگيرند.
- ويژگي بسترهاي ارتباطي كه بتوان براي برقراري ارتباط صحيح و سريع و جاري ساختن فرآيندها از آن استفاده نمود و ميزان سطح و عمقي كه در واحدها ، مجاز شمرده ميشود.
چگونگي درجه پيچيدگي هر كدام از ويژگيها و محدوديتهاي ذيربط و ساير موارد مدل شده فوق ملاحظاتي را براي طرح سيستم مديريت نگهداري و تعميرات مكانيزه (CMMS)ديكته ميكند.
سيستمهاي مکانيزه تعميرات و نگهداري(CMMS ) قسمت اول
منابع
[1] Winston C, N.,"Administration and Training: Keys to CMMS Implementation Success", Plant maintenance, 2003, online at http://www.mt-online.com/articles/0402_admintraining.cfm?pf=1
[2] Weir B. "Computerised Maintenance Management Systems (CMMS)", Plant maintenance, 2003, online at http://www.plant-maintenance.com/articles/CMMS_systems.shtml
[3] "COMPUTERISED MAINTENANCE MANAGEMENT SYSTEMS (CMMS)", online at http://student.ce.luth.se/gu/lp3/abd004/400cea01857aa/CMMS.pdf
[4] What is CMMS, online at http://www.reliabilityweb.com
تحلیل سیستمهای نرم افزاری با استفاده از آخرین دستاوردها در حوزه مدلسازی نرم افزار